Begin januari 2012 trok ik voor de zoveelste maal met studenten-onderwijzers naar Likoma. Voor hen en voor mezelf steeds een hele ervaring. Voor hen is het meestal de eerste ervaring met Afrika, met de cultuur, de temperatuur, het begrip tijd, de onderlinge verhoudingen in gezinnen, grootfamilie, dorpen, de armoede, de levenslust van afrikanen. Voor mezelf is het contact met jonge mensen die aan het begin van hun beroepsleven staan telkens een verrijking. Ik kan niet anders zeggen dat ik graag met hen op stap ga.  En dit jaar was het niet anders.

Naar St Peter Lagere School gingen Jet, Lien en Linde. Het steeds weerkerende probleem is natuurlijk het gebrek aan materiaal, zowel banken en stoelen als lesboeken en schrijfmateriaal, het groot aantal leerlingen per klas, het begrip tijd en op tijd komen. Ook de confrontatie met gediplomeerde leerkrachten die niet erg geëngageerd zijn maakt het niet gemakkelijk. Leraar worden in Malawi is in de meeste gevallen een negatieve keuze: andere opleidingen zijn te duur, en de lonen van leraars zijn zowat de laagste.  Dit jaar werden onze 3 juffen ook geconfronteerd met lijfstraffen (stokslagen), wat officieel verboden én strafbaar is, maar nog steeds in zwang. Gelukkig dat er dan iemand is bij wie je terecht kan, die je opvangt en met wie je samen een strategie kan bepalen hoe er op te reageren om weer verder te kunnen met je opdracht. Achteraf bleek alles in goede banen te zijn geleid : op school werd dit met alle leerkrachten bespreekbaar gesteld en de juffen hebben de draad weer opgepakt en werden geliefde leerkrachten voor de leerlingen, want zij deden de ervaring op dat deze juffen het voor hen opnamen.

Deze maal ook 2 kleuterleidsters in spe mee, Eline en Valerie, die aan het werk gingen in Samalani. Dit werd één en al creativiteit aangezien men in Malawi geen echt kleuteronderwijs kent. Ook al ging het soms tegen omdat de caregivers het niet snapten en omdat communicatie, zowel met de caregivers als met de kinderen ei zo na onmogelijk was, Eline en Valerie bleven steeds stapjes terugzetten en vonden weer andere dingen  om te bereiken wat ze belangrijk vonden. Dit is zeker gelukt. De caregivers begonnen hun werkwijze steeds leuker te vinden en namen die gretig over. Zij ontdekten ook dat je met waardeloos materiaal, zaken uit de natuur, heel veel kunt. Geen materiaal is geen reden om geen zaken te realiseren!

Resultaat was dat we hun werk én invloed konden uitbreiden naar Kondwani en Madalitso. Met Eline en Valerie en met Evance, die van ons de kans kreeg voor verder studies in Community Management én die vooraf al een opleiding had via Social Welfare omtrent ECD’s konden we een vormingsprogramma opzetten voor de 3 kleuterschooltjes. Een ganse week in de paasvakantie werd er gewerkt. Er was een programma opgesteld voor alle caregivers; de uitwerking ervan rustte op de schouders van John,coördinator,en de headmasters, John, Clifford en Evance. Elk had zijn inbreng en aandeel: in de voormiddag theorie, in de namiddag oefenen. De eerste dag kende een wat moeilijke start, maar gaandeweg vonden de caregivers het steeds leuker en zinvoller.

Ikzelf vertrok voor die tijd, maar zag dat het goed was bij de aanvang van het nieuwe schooljaar. Het kreeg een vervolg: elke caregiver gaat een dag meedraaien in een groep in elk van de twee andere  schooltjes, om te kijken hoe daar alles loopt en om ervaringen uit te wisselen. Zo leren ze aan elkaar. Ook de headmaster gaat een hele dag in een andere school meelopen en ideeën uitwisselen. Dit gebeurt nu.

In januari 2013 vertrek ik weer terug met Ann en Caroline, 2 studenten lagere school. Spijtig, deze keer geen kleuterleidsters. Ik hoop dat dit nog eens lukt: ze hebben inhoudelijk zoveel te bieden aan de mensen die in onze schooltjes werken.

We gaan weer evalueren en  in samenspraak met elkaar zien welke stappen we verder kunnen zetten.

Het geeft heel veel voldoening te ervaren hoe onze caregivers gemotiveerd zijn om nieuwe zaken op te steken, maar zoals wijzelf behoeven ze ondersteuning en aanmoediging.

Chris